In de olijfboomgaard

Een bijdrage van Anita Snippe, woonachtig op Kythira

Het is november en het is de olijvenplukperiode op Kythira. Meestal slaat de olijvenkoorts half oktober toe behalve dit jaar, want er werd met smart gewacht op regen. Die niet kwam. De gebruikelijke bedrijvigheid bleef uit en de ongerustheid nam toe.

De olijven zagen er gedurende deze hele lange en hete zomer redelijk goed uit. Met dat ene buitje in september bleef de verwachting hoog op een mooie oogst en goede olijfolie. Oktober kwam en staat nu te boek als de droogste oktober maand in de afgelopen 15 jaar. De zon scheen onverbiddelijk. Tezamen met de uitdrogende noordoostenwind kregen de olijfbomen het steeds zwaarder. De olijven hangen nog in de bomen maar het is een pit met een velletje eromheen. Daar zit geen drup olie in.

Droogte

Naar verwachting daalt de olijfolie opbrengst in heel Griekenland dit jaar. Het tweede op rij. Al zal het beter zijn dan in 2023 want veel slechter dan toen kon het niet. Er gaan geruchten dat het beter is om de olijfboomgaarden iets te gaan bewateren tijdens de droge maanden. Ongeveer 85% van de bomen doen het zonder extra water. Die periodes lijken namelijk steeds langer te worden. De gemiddelde hoeveelheid regen is op niveau op Kythira, maar het valt in de verkeerde periode. De boomgaarden die bewaterd worden zijn er een stuk beter aan toe. En die waar de olijvenboer de bodem voorziet van bescherming tegen uitdrogingdoor er bijvoorbeeld een laag mulch over te verspreiden

Dat de seizoenen lijken te verschuiven horen we van diverse Kytherianen. Zo’n 50 jaar geleden begon de olijvenpluk altijd in september. Onze eerste olijvenpluk was zelfs in januari, inmiddels 16 jaar geleden. Dat gebeurt hier en daar nog wel maar de laatste tien jaar heeft iedereen bij voorkeur de oogst binnen voor de kerstdagen. November is de drukste olijfplukmaand.

Hoezo olijven plukken?

Dat we olijven plukken heel erg leuk vinden om te doen was een toevallige ontdekking. Tot dan toe hadden we olijfbomen meer bekeken als groene decorstukken in het mediterrane landschap. Majestueuze en trotse bomen. Afhankelijk van hoe de wind waait kleuren ze groengrijs of donkergroen. Dat we nu elk jaar gewapend met een handharkje de bomen kammen en er soms zelfs in klimmen om de hoogste vruchtjes uit de boom te plukken, kwam in onze Griekenlanddroom niet voor.

De eerste maanden op Kythira moesten we uit nood een huis huren. In afwachting van de renovatievergunning die diep in een la bij de afdeling bouw-en-woningtoezicht in Athene lag begraven. Bij aankomst in januari liepen we met de eigenaar van het huis de olijfboomgaard in. ‘Je mag ze wel plukken’ zei hij. Ja maar hoe dan? Onze blik werd terstond wazig. In het schuurtje lagen bizar grote groene netten en een aantal gekke harkjes. Na een uitleg van twee seconden van Andonis besloten we het de volgende dag er toch maar op te wagen.

Acrobatiek

Het was prachtig droog en zonnig weer en we hadden er zin in. De soepele takken van die oersterke boom kon ons met gemak dragen al moesten we af en toe wat acrobatische toeren uithalen om toch dat ene olijfje nog mee te kunnen harken. Na een week hadden we toch heel veel olijven verzameld vonden wij en mooi alle dode takjes en bladeren er tussenuit geplukt. Tja wat nu? Een belletje naar Andonis die ons adviseerde om naar de olijfpers te gaan, daar wisten ze wel raad met de oogst.

Aldaar aangekomen liepen we met de oogst naar binnen en vroegen op ons beste Grieks wanneer we ze konden laten persen. De eigenaar van de olijfpers keek naar onze twee volle supermarkttassen met die glimmende olijven. Daarna keek hij ons weer aan en begon te bulderen van het lachen… Huh wat is dit, zeiden we iets raars in het Grieks?

Op dat moment kwam er net een zongebruinde en stralende olijfboer aanrijden. Trots op zijn vracht want op zijn aanhanger lagen de uitpuilende zakken met olijven hoog opgestapeld. Wel 2.500 kilo olijven in totaal, zo hoorden we even later. De olijfboer kon zijn lach ook niet inhouden toen wij onze 25 kilo geplukte olijfjes bij de zijne mochten voegen. Plechtig stonden we met z’n vieren te kijken hoe de door ons gepoetste olijven verdwenen tussen de ‘rommeloogst’ vol met blaadjes van de olijfboer. Aha zo werkt dat dus.

De nectar van Kythira

Een paar uur later stonden we wel buiten met 3 waterflessen van anderhalve liter gevuld met superverse olijfolie. Bam, zo lekker! Dat is nog eens olijfolie. De enige echte.

In 2024 organiseerden wij voor de vijftiende keer de olijf pluk weken op Kythira. Het was wederom een olijfoliefeest! Al kwam de regen even heel hard naar beneden in de tweede week op de eerste olijf-pluk-dag. Gaat deze regen in november de Griekse olijfolie-opbrengst nog redden?

 

Meer lezen over de olijvenpluk op Kythira? Kijk dan op blog-eengriekseiland.nl . Thuis in Griekse sferen een heerlijk brood met Griekse olijven maken? Bekijk dan het recept voor olijfbrood.